Tualim.net - Kübizm (Analitik ve Sentetik Kübizm)

Kübizm

Kübizm, 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkarak, resim ve heykel alanında devrim yapan, ayrıca müzik ve yazını da etkilemiş bir avantgard sanat hareketidir. Kübist çalışmalarda, nesneler parçalanır, çözümlenir ve tekrar düzenlenir, sanatçı objeyi tek noktadan bakarak betimlemek yerine, pek çok noktadan bakarak objeyi daha geniş bir bağlamda gözler önüne serer. Genelde yüzeyler, hiçbir tutarlı derinlik duygusu gözetmeden, görünüşte rastgele köşelerde kesişir. Arkaplan ve obje(veya figür), kübizmin karakteristik özelliklerinden olan muğlak, sığ alanı yaratabilmek için birbirinin içine işlemiş şekilde yer alır.

Kübizm, Pablo Picasso ve Georges Braque tarafından 1907 yılında başlatılmıştır. Picasso ve Braque, fovistlerden(Fovizm), Afrika heykelinden, ressam Paul Cezanne ve Georges Seurat’tan, etkilenmiştir. Kübizm, 1910 yıllarında iyice yaygınlaşmıştır. Guillaume Apollinarie, Robert Delaunay, Marchell Duchamp ve Fernand Léger’den oluşan Puteaux Grup, kübist hareketin bir dalı olarak gelişmiştir. Futurizm, konstruktivism, Vortisizm ve expresyonizm gibi hareketlerin de gelişimin de katkısı bulunan Kübizm iki döneme ayrılır.

Analitik Dönem:
|1909 sonbaharından 1911/1912 kışına kadar süren Analitik Dönem, sürekli birinin diğeriyle oynadığı modelleştirilmiş biçimler ve tamamlanmamış, yönlü çizgilerden oluşan hemen hemen monokrom yüzeylerin ağırlıklı olarak desene hakim olduğu bir tarzı yansıtır. Picasso’nun 1907 yılında yaptığı “Les Demoiselles d'Avignon” adlı çalışma aynı objeyi sayısız açıdan görebilmektedir ve bu, kübizmin gelişiminde önemli bir geçiş çalışmasıdır. Ayrıca, bu dönemin içinde ikinci bir dönemin daha olduğunu söyleyen sanat tarihçileri bulunmaktadır. Sözünü ettikleri ikinci dönem “Hermetik Dönem” olarak adlandırılmaktadır. “Hermetik Dönem”de sanatçıların çalışmaları monokromiktir ve resimlerin ne anlama geldiğinin anlaşılması oldukça güçtür. Bu dönemde, kübistler, soyut resme çok yaklaşmışlardır. Bu dönemde, resimleriyle ilgili ipuçları vermek için bazı alfabetik harfleri kullanmışlardır.|
http://img145.imageshack.us/img145/7...r1tualimne.jpg

Sentetik Dönem:
1912’den başlayan bu dönem “Sentetik Dönem” olarak adlandırılmıştır. Analitik kübizm’den farklı olarak, sentetik kübizm, değişik objeleri yeni formlar yaratmak için bir araya getirmiştir. Bu dönem, kolajın doğuşuna neden olmuştur. Picasso, “Still Life with Chair Canin” adlı çalışması ile kolajı bulmuştur. Braque da kolajın bir diğer formu olan papier colle’yi bulmuş ve “Fruitdish and Glass” isimli çalışmasında ilk kez kullanmıştır. Bu çalışma, bardak şekinde kesilmiş bir gazete parçasından oluşmaktadır. Braque, kompozisyonlarında harfleri kullanmaya başladıktan sonra, objelerin ipuçları olan bu harflerin kendileri birer obje olmuştur. Picasso ve Braque, sentetik dönem çalışmalarında pekçok farklı resim tekniğini de beraber kullanmışlardır.

Kübizm, Guillaume Apollinaire, Max Jacob, Gertrude Stein ve Pierre Reverdy tarafından edebiyata, özellikle de şiire adapte edilmiştir. Bu sanatçıların uyarladıkları kübist teknikler daha çok analitik döneme(gramerin yıkımı, ilginç noktalamalar, serbest nazım..) aittir, fakat Apollinaire’in şiiri ve çizimi birleştirdiği, kaligramlarda olduğu gibi, sentetik döneme de yakın olanlar da vardır.