Hüseyin Avni Lifij Biyografisi

[Admin]

Hüseyin Avni Lifij Biyografisi

Hüseyin Avni Lifij (1886, Samsun - 2 Haziran 1927, İstanbul)



Çerkes ressamdır. Simgeci (sembolist) bir yaklaşımla lirik resimler yapmıştır.


Resme ilgisi çocuk yaşlarda başladı. Doğumundan kısa bir süre sonra ailesi İstanbul'a geldi. Nümune-i Terakki Mektebi'nde (İstanbul Lisesi) eğitim gördüğü yıllarda ilk resimlerini yaptı. Kısa süre sonra Sanayi-i Nefise Mektebi'nde eğitim gördü, sonra Osman Hamdi Bey'in önerisi üzerine Şehzade Abdülmecit tarafından Paris'e gönderildi.


1909-1912 arasında, akademik anlayışta resimler yapan Fernand Cormon'un atölyesinde öğrenim gördü. Ancak bu atölyedeki katı kuralcı tutumu benimsemedi, simgeci Fransız ressam Puvis de Chavannes'ı kendine model aldı.


1912'de Osmanlı'ya döndü ve 1923'e değin çeşitli liselerde resim öğretmenliği görevinde bulundu. 1914-1918 arasında dönemi hükümetince Şişli'de kurulan bir atölyede Nazmi Ziya, Namık İsmail, Hikmet Onar ve İbrahim Çallı ile birlikte bir süre çalıştı, savaş resimleri yaptı. 1924'te sanayi-i Nefise Mektebi'nde öğretmen oldu. 1926'da bir ay Paris'te kaldı ve dekoratif sanatlar öğretimi ile ilgili incelemeler yaptı. İstanbul'a döndükten sonra aynı kurumda süsleme dersleri verdi.


Lifij romantik ve simgeci yaklaşımı ile 1910 kuşağı sanatçılarından farklı bir üslup geliştirmiştir. Daha çok akşam ışıkları içinde resimlediği manzaraları izlenimci (empresyonist) bir yaklaşımı anımsatsa da, bunlardaki doğa, İzlenimciler'in bilimsel renk çözümlemeleriyle baktıkları doğadan farklı, ışığın bir anlık değişimiyle yakalanan bir zaman kesitidir.


Lifij renkleri ustaca kullanarak ışığın gizemli etkisiyle şiirsel bir atmosfer yaratmıştır. Işığı renklere ayrıştırmasıyla izlenimci, özellikle büyük figürlü kompozisyonlarındaki kurgu ve desenleriyle akademik konuları ele alış biçimiyle de simgeci bir tutum içinde olmuştur. Ancak bütün bu özelliklerin bireşimi niteliğindeki resimi sonuçta daha çok simgecilere yaklaşır. Lifij yağlıboya çalışmalarının yanı sıra çok sayıda figür, yapı ve doğa desenleri de çizmiştir.

[Tualim]

Hüseyin Avni Lifij

Hüseyin Avni Lifij (1886-1927)

Avni Lifij 1886 yılında Samsun’un Ladik ilçesine bağlı Karaabdalsultan köyünde doğmuştur. Babası Galata Köprüsü tahsildarlığından ve başmemurluktan emekli Abdullah Efendi’dir. Avni Lifij henüz çok küçükken, ailesi İstanbul’a göç edip Rumelihisarı’na yerleşmiştir. İlköğrenimini Fatih’te Aşıkpaşa Mahallesi okulunda, orta öğrenimini ise Şehzadebaşı’ndaki Numune-i Terakki Mektebi’nde tamamlamıştır. Lifij henüz 15 yaşındayken Demiryolları Müdürlüğünde işe başlamış, bu arada özel Fransızca dersleri almıştır. Aynı zamanda anatomi bilgisi almak için Mülkiye Tıbbiyesi’ne ve boya teknikleri öğrenmek için de Eczacı Mektebi’nde fizik ve kimya derslerine dinleyici olarak katılmıştır.

Avni Lifij, bir süre yurt dışında kalmış, yurda döndüğünde şimdiki adı İstanbul Erkek Lisesi olan İstanbul Sultanisi’nde resim öğretmenliğine başlamış, daha sonra 1915 yılında Kandilli İnas Sultanisi’nde Fransızca öğretmenliğine atanmıştır. Bu arada 1. Galatasaraylılar Yurdu Resim Sergisi’ne “Kalkınma-Belediye Faaliyetleri” adlı büyük boy bir yapıtıyla, 1917 yılında da “Savaş Resimleri ve Diğerleri” sergisine 20 tablosu ile katılmıştır. 1918 yılının Şubat ve Mart aylarında Orient Litteraire’in yönetim bölümünde ilk kişisel sergisini açmış, aynı yıl Viyana’da açılan Savaş Resimleri ve Diğerleri Sergisi’ne 18 eseriyle katılmıştır.

1922 yılında Gazi Mustafa Kemal’in davetlisi olarak dört ay boyunca Erkân-ı Harbiye-i Umumiye (Genelkurmay Başkanlığı)’ de kalmış, bu zaman zarfında Mareşal Fevzi Çakmak portresini yapmış, Ankara dönüşünde hemen “Karagün” ve “Akgün” adlı tablolarını yapmaya koyulmuş ve 1923 yılında tamamlamıştır. Yine bu yılda Sanayi-i Nefise Mekteb-i Âlisi Tezyinî Sanatlar (Dekoratif Sanatlar) Bölümü’nde hocalığa başlamış, bu görevini, 1927 yılında geçirdiği kalp krizi sonucu ölümüne kadar sürdürmüştür.

Avni Lifij’in eserlerindeki temanın odak noktasını insan figürü teşkil etmektedir. Özellikle otoportreleri, diğer portreleri ve figürlü kompozisyonları ayrı bir önem taşımaktadırlar. Figürlü çalışmalarının içinde mitolojik, fantastik ve alegorik çalışmalar dikkate değer niteliktedir.